“Leanmanagement is een managementfilosofie die erop gericht is om kwaliteit van product te verbeteren en de kosten te laten dalen door verspillingen, zaken die geen toegevoegde waarde leveren, te elimineren. Resultaat is een verbetering van het bedrijfsresultaat” (Wikipedia).
Leanmanagement is onder andere bekend van de Toyota fabrieken waar
alle processen verlopen als een goed geoliede machine. Lean management
betrekt medewerkers in haar methodieken 5S (5 stappen van schoonmaken:
scheiden, sorteren, schoonmaken, standaardiseren en systematiseren) en
Kaizen (hoe processen verbeteren en verspillingen elimineren).
Medewerkers
kunnen hun mening geven en ideeën aandragen. Dus lean management=sociale
innovatie?
Nee, dat is te makkelijk. Uit de evaluaties bij het MKB blijkt dat
keer op keer. Er zijn bedrijven waar medewerkers (best) blij zijn met
de ingevoerde lean-aspecten. Ze zorgen voor minder stress, meer
structuur en een opgeruimde werkplek (zie eerdere blog Rust, reinheid
en regelmaat). Maar is dit echt sociale innovatie in de optimale vorm?
Nee, maar dat kan het wel worden.
Wat dé cruciale factor lijkt te zijn: een positief ontwikkelingsgericht
leiderschap (door alle lagen heen). Laat medewerkers daar waar echt
ruimte is om zelfsturend te zijn zelf oordelen en beslissen. Dan wordt
het interessant.
Mensen worden kwaliteitsbewust, krijgen eigenaarschap en hebben ruimte
om innovatief te zijn. Opeens gaat het niet alleen om ‘meters maken’ of
sec procesoptimalisatie. Dan pakken medewerkers de ruimte om de
machines stop te zetten omdat het product onvoldoende deugt, halen de
leverancier er (zelfstandig) bij en bedenken samen oplossingen of
nieuwe innovaties. Of het nu wel of niet past in een 5 S of
Kaizen-methode.
Lean-instrumenten zijn een hulpmiddel en geen doel op zich. Lean management is geen sociale innovatie maar kan het wel worden als er altijd ruimte blijft (los van de procesoptimalisatie) voor echt andere, nieuwe concepten en ideeën van medewerkers.