Leanmanagement lijkt de ene keer een rigide Tayloristisch  systeem. Je ziet bij wijze van spreken Charly Chaplin in Modern Times  rondwaren. Maar uit andere gesprekken blijkt het wel te werken en zijn  medewerkers enthousiast en bruisen van zelfvertrouwen. Ze praten niet alleen over een opgeruimde werkplek.

Voor mij is het duidelijk: de rol van leidinggevende is cruciaal. En volgens mij gaat dat dieper dan medewerkers stimuleren mee te denken en verbonden te laten voelen met de organisatie. Mc Gregor zei ooit dat de wijze van leidinggeven uiteindelijk is terug te voeren op het mensbeeld dat de leidinggevende heeft. Hij onderscheidt  twee mensbeelden: theorie X en theorie Y. Aanhangers van de theorie X zijn van  mening dat de gemiddelde mens een afkeer van werken heeft, gedwongen moet  worden bepaalde prestaties te leveren en zo weinig mogelijk verantwoordelijkheid  wenst. Aanhangers van de theorie Y zeggen dat werken en rusten beiden bij de  mens horen. Zij menen dat een mens geen probleem met verantwoordelijkheden heeft, de mens een bron van creativiteit is en dat geld niet de enige prikkel om te werken is.

Sociale innovatie lijkt vooral te passen bij de theorie Y. Betekent dit dat sociale innovatie nooit zal werken bij leidinggevenden die (latente) aanhangers van de theorie X zijn? Immers deze leidinggevenden geloven niet dat medewerkers een bijdrage kunnen leveren in aspecten als creativiteit en nemen van verantwoordelijkheden.

Resten mij drie vragen. Allereerst: hoe slim is het als een bedrijf met sociale innovatie start als leidinggevenden meer de X-theorie aanhangen? Kans dat het project alleen maar op teleurstellingen uitloopt, voor bedrijf en medewerkers lijkt groot.

Tweede vraag: kun je in de huidige wereld nog wel aanhanger van de theorie X blijven als iedereen om je heen de ideeën van de consument, de klant, de burger, de cliënt én de medewerker zo waardevol vinden?

Kunnen mensen eigenlijk veranderen van mensbeeld?